Aegina, Angistri i Moni

30 04 2019

Aegina – Egina – Aigina

Pistacjowa wyspa – tak większość nazywa dziś Aeginę. To wulkaniczna, skalista wyspa z małą ilością opadów, gdzie na nielicznych równinach uprawiane są głównie pistacje, ale też migdały, figi i oliwki. Wschodnia strona wyspy porośnięta jest lasami piniowymi. Główne miasto – stolica to miejscowość nazwana tak samo jak wyspa – Aegina.  Najwyższy szczyt to Oros ma 531m. Kształt wyspy można by porównać do trójkąta  równobocznego, którego ramiona mają około 12 km.

Aegina ma swoje miejsce w mitologii greckiej. Mit opowiada o nimfie Ajginie. Była ona najpiękniejszą z dwudziestu córek Asposa, boga rzek. Ajgine porwał Zeus i zamieszkał z nią na bezludnej wyspie. Na wyspie urodziła mu syna Ajakosa, późniejszego sędziego w Hadesie. Kiedy po latach syn wrócił na wyspę nazwał ją imieniem matki – Ajgina.

Wyspa Aegina

Historia Aeginy

Ta niezbyt duża wyspa dzięki swojej doskonałej lokalizacji  już w czasach starożytnych była potężnym państwem morskim i ważnym ośrodkiem handlowym, który miał własne kolonie w całym rejonie Morza Śródziemnego. To tutaj w VII w. p.n.e. bito pierwsze monety starożytnej Grecji. Ponieważ Aegine odwiedzali kupcy ze wszystkich najważniejszych wówczas portów, śmiało można powiedzieć, że moneta ta była pierwsza wspólną walutą w Europie.

Będąc potęga morską z liczną flotą i co za tym idzie doskonałymi żeglarzami, Aegina odegrała główną role w słynnej bitwie morskiej z Persami pod Salaminą, do której wystawiła 30 statków. Potęga wyspy skończyła się w V w. p.n.e., kiedy to została pokonana przez Ateny, które nie chciały tolerować  bliskości tak bogatego sąsiada. Po pokonaniu przez Ateńczyków miejscowa ludność została wypędzona a ich ziemie zostały przekazane sprzymierzeńcom Aten. W późniejszych latach tak jak cała Grecja, wyspa była w okupowana przez Rzymian, Franków, Wenecjan, Katalończyków i Turków. Podczas walk o niepodległość Grecji to właśnie Aegina od 1828 była stolicą nowego państwa i w tym czasie nastąpił ponowny rozwój wyspy.  Po odzyskaniu niepodległości, na Aeginie zaczęto wybijać pierwsze greckie drachmy z wizerunkiem Feniksa wyłaniającego się z popiołów, co zapewne miało symbolizować odradzającą się Grecję. Również tu wydawano pierwszą grecką gazetę.

Gdy rząd przeniósł się do Nafplio, a następnie do Aten, populacja Aeginy znów wyraźnie spadła i wyspa do dziś jest spokojnym miejscem przyciągającym turystów. Głównie z dwóch powodów – pierwszy to Świątynia Afai – jeden z najwspanialszych zabytków kultury greckiej i drugi bardziej przyziemny – pistacje.

Port rybacki w Aeginie

Największe atrakcje Aeginy

• świątynia Afai

To jedna z najlepiej zachowanych świątyń w Grecji. Położona jest ok. 15 km na wschód od portu, niedaleko Aghia Marina. Świątynia otoczona jest  piniowymi lasami, a ze wzgórza, na którym leży roztacza się wspaniały widok na Aegine i zatokę Sarońską. Ta dorycka budowla pochodzi z V w. p.n.e. i poświęcona była Afai – patronce kobiet. Większość z jej 32 kolumn jest nadal w dość dobrym stanie i łatwo sobie wyobrazić jak mogła kiedyś wyglądać.

• pistacje

Tutejsze pistacje uważane za najlepsze na świecie, sprawiać ma to gleba o unikalnym składzie jak i klimat wyspy. Drzewa pistacjowe sprowadzono na wyspę stosunkowo niedawno, bo pod koniec XIX w. Gdy okazało się, że pierwsze drzewka bardzo dobrze się zaadoptowały do tutejszych warunków i rodzą doskonałe orzechy, zaczęto tworzyć sady. Główna „pistacjowa” miejscowość to Kapsali. Orzechy są bardzo ważnym produktem dla wyspy i doczekały się swojego festiwalu. Corocznie w drugi weekend września na wyspie odbywa się Festiwal Pistacji i można poznać i spróbować  najrozmaitszych produktów wytwarzanych z tych orzeszków – lodów pistacjowych, kiełbas nadziewanych pistacjami, likierów, pesto z pistacji. Program festiwalu jest niezwykle bogaty, a liczne stoiska pozwalają zaopatrzyć się (oprócz pistacji oczywiście) w inne produkty rolne pochodzące z Aeginy, oraz w ładną miejscową ceramikę, cudowne koronki i biżuterię.

• dom Nikosa Kazantzakisa

Każdy wielbiciel Grecji przynajmniej raz widział film „Grek Zorba”, a do muzyki z końcowych scen tańczą niemal wszyscy turyści w Grecji. Autor książki – Nikos Kazantzakis, na podstawie której film powstał, przebywał na wyspie podczas II Wojny Światowej i tutaj ponoć napisał tę znaną powieść. Aby zobaczyć dom, w którym mieszkał Nikos Kazantzakis warto wybrać się na piesza wycieczkę. Droga prowadzi od portu za stanowiskiem archeologicznym świątyni Apolla wzdłuż zachodniego wybrzeża. Dom niestety nie jest otwarty dla zwiedzających i zobaczyć możemy go tylko z zewnątrz.

• kościół Agios Nektarios

Jeden z największych kościołów w Grecji. Nektarios – patron kościoła, to jedyny prawosławny święty, który został beatyfikowany w XX w. Nektarios zamieszkał na wyspie w 1904 roku i dzięki swoim uzdrowieniom stał się sławny w całej Grecji. Pomimo pełnienia funkcji biskupa – żył bardzo skromnie i pracował ciężko jak wszyscy, czym zaskarbił sobie miłość wiernych. Na terenie klasztoru Aghia Triada znajduje się mały kościółek z marmurowym grobowcem świętego. Obecnie relikwie św. Nektariosa znajdują się w kościele Ag. Nektarios. Co roku 9 listopada tysiące wiernych pielgrzymuje na Aeginę, by uczestniczyć  w specjalnej procesji i modlić się o uzdrowienia.

• starożytne miasto Paleochora

To pozostałości bizantyjskiego miasta Paleohora, zbudowane w 896 r. n.e. przez mieszkańców nadmorskiej Kolony, którzy musieli chronić się przed najazdem Saracenów i piratów. Przez wiele stuleci miejsce to było stolicą wyspy, jednak po upadku okupacji tureckiej w XIX w . zostało opuszczone i stopniowo niszczało. Największe wrażenie robi spora ilość kościołów, kościółków rozlokowanych na wzgórzu. Spacer brukowanymi ścieżkami wśród odrapanych kościołów, których wnętrza zdobione są freskami i ikonami ma swój niezapomniany klimat.

• świątynia Apollo

Wpływając do miasta Aegina po lewej stronie wyraźnie widać jedną stojącą kolumnę  –to pozostałości Świątyni Apolla. Z portu Aegina łatwo dojść pieszo do wzgórza Kolona ze stanowiskiem archeologicznym. Dawniej istniało tu duże miasto portowe – religijne i polityczne centrum dawnej Aeginy z akropolem, teatrem i świątynią. Na południe od świątyni w stronę obecnego portu znajdował się starożytny port zarówno dla statków handlowych jak i wojennych. Jeśli nie ma dużych fal wyraźnie widać pozostałości dawnych falochronów.

• bryczki w porcie

To taki lokalny koloryt. Przed portem istnieje nawet coś w rodzaju „przystanku” z wieloma dorożkami. Korzystają z nich najczęściej  jednodniowi  turyści, by szybko zwiedzić miasto.

Nasza rada

Pływając po tym akwenie staramy się nie przypływać tu na pierwszą noc po przejęciu łódki. Jeśli trasa rejsu na to pozwala najchętniej odwiedzamy Aeginę w środku tygodnia. Wynika to z tego, że Aegina jest oddalona od Aten o zaledwie 20 Mm czyli ok. 4 godzin żeglugi i zazwyczaj jest pierwszym i ostatnim miejscem postoju dla łódek czarterowanych w marinach Aten. Dodatkowo w weekendy przypływa tu mnóstwo Ateńczyków, więc jest tu naprawdę tłoczno. Znalezienie miejsca do cumowania w sobotnie popołudnie, w miesiącach letnich, graniczy z cudem i dotyczy to wszystkich portów Aeginy.

Porty Aeginy

Na wyspie znajdziecie trzy porty. Największy znajduje się w stolicy wyspy.

Aegina – Egina – Aigina 37°44,7’N 023°25,65’E

Port jest duży, ale jak już wspomnieliśmy wcześniej, szczególnie w weekendy bardzo zatłoczony. Przed wejściem do portu, po prawej stronie zlokalizowana jest marina, ale jest ona dostępna tylko dla rezydentów – nie wpływajcie tam, bo nawet jeśli znajdziecie miejsce, możecie zostać stamtąd wyrzuceni. Poza tym nie wypada zajmować komuś miejsca.  W porcie należy przestrzegać zakazu cumowania w miejscach zarezerwowanych dla promów i wodnych taksówek.

Port Aegina

Uwaga, w główkach portu, przy prawym falochronie, bardzo często stoi statek. W głębi portu, po prawej znajdują się pływające pomosty, gdzie cumują miejscowe jachty. Można tam cumować, są muringi, ale musicie liczyć się z tym, że znajdzie się właściciel takiego miejsca i trzeba będzie odpłynąć – co prawda nam nigdy się to jeszcze nie zdarzyło. Uważajcie, ponieważ w niektórych miejscach, szczególnie bliżej falochronu jest płytko. Jachty najczęściej cumują do kei miejskiej lub do wewnętrznej strony falochronu. W niektórych miejscach przy kei jest dostęp do wody i prądu. Przy braku miejsc w porcie, możecie stanąć na kotwicy, na zewnątrz, poza falochronem, od strony plaży, Uważajcie –  gdy mocno wieje postój jest niebezpieczny.

W mieście znajduje się bardzo dużo tawern, kawiarni, klubów i marketów, jest nawet mały targ rybny. Wybierając skromniejszą tawernę można, pomimo bliskości Aten, zjeść doskonałą kolację za naprawdę nieduże pieniądze. Nasze ulubione tawerny, to: „to Agora” i „to Steki” – obie leżą przy targu rybnym. Gdy jest gorąco, może wam przeszkadzać „charakterystyczny” zapach dochodzący z tego targu. Dobra „gyrosownia” leży naprzeciwko jednej z łodzi z warzywami i owocami i nazywa się Tenekedakia. Charakterystyczna dla Aeginy jest sprzedaż owoców i warzyw z pokładu łodzi. „Sklepołódki” czynne są do późnych godzin wieczornych, ale produkty są droższe niż w normalnych sklepach.

Tawerna To Agora

Zobacz więcej zdjęć z portu Aegina: AEGINA FOTOGALERIA

Perdika 37°41,42’N 023°27,14’E

Następny port wyspy to Perdika. Perdika leży ok. 4 Mm na południe od Aeginy. Tu też jest bardzo ciasno i mało miejsca. Uwaga, w głębi portu jest płytko. W porcie dobre tawerny (polecamy Remetzo), kawiarnie, kluby i supermarket. Uwaga, zewnętrzny, zachodni falochron jest niedokończony, wystają z niego stalowe elementy. Gdy nie będzie miejsc przy kei, możecie też stanąć w zatoce na kotwicy.

Port Perdika

Miejscowość Perdika
Zobacz więcej zdjęć z portu Perdika: PERDIKA FOTOGALERIA

Aghia Marina 37°44,77’N 023°32,40’E

Na wschodnim wybrzeżu wyspy, w zatoce Aghia Marina, leży miasteczko i trzeci port wyspy, o takiej samej nazwie. Przy bezwietrznej pogodzie panują tu idealne warunki do kotwiczenia. Ponieważ blisko jest stąd do świątyni Afai, przypływa tu dużo statków wycieczkowych. Przy silniejszym wietrze lub przy wiejącym meltemi postój w zatoce jest niebezpieczny. W godzinach popołudniowych i wieczornych można cumować rufą do nowo wybudowanego molo. W miasteczku są tawerny, markety i kawiarnie.

Aghia Marina

Kotwicowiska na Aeginie

Oprócz portów na Aeginie jest kilka dobrych zatok:

Ormos Sarpa 37°41,05’N 023°27,65’E

Zatoka leży pół mili na południe od zatoki i portu Perdika. Jest w niej plaża.

Ormos Mouriotou – Mazioti  37°40,72’N 023°28,17’E

Następna zatoka południowo-zachodniego wybrzeża Aeginy – Mourtiou jest lepszym miejscem do kotwiczenia, niż Sarpa, jednak często trudno w niej znaleźć miejsce. Na brzegu jest plaża.

Ormos Klima 37°40,6’N 023°28,67’E

Klima to zdecydowanie najlepsza zatoka tej części Aeginy. Zatoka często zwana przez miejscowych zatoką milionerów. W sezonie jest oblegana przez duże jachty motorowe, więc trudno znaleźć w niej wolne miejsce. Na plaży funkcjonuje letni bar.

Południowe wybrzeże wyspy Aegina

Kotwicowiska na wyspie Moni

Moni

To mała wysepka położona tylko pół mili od Perdiki. Moni to skalista wyspa, którą w niższych partiach porasta las sosnowy. Jeśli ktoś zdecyduje się na zdobycie szczytu, nagrodzony zostanie wspaniałymi widokami na zatokę Sarońską. Nic więc dziwnego, że właśnie z tego miejsca Niemcy obserwowali ruch statków wokół Pireusu. Świadczą o tym pozostałości starych budynków wojskowych. Dzisiaj wyspa dzięki swym zatoczkom z krystalicznie czystą woda przyciąga wielu żeglarzy i turystów. Ci ostatni w okresie letnim przywożeni są z pobliskich wysp – Aeginiy i Angristi na całodzienne plażowanie.

Wyspa Moni

Na wyspie w sezonie wakacyjnym działa tawerna. Moni w ciągu dnia pełna turystów pustoszeje wieczorem. My żeglarze mamy ten przywilej, że możemy korzystać z uroków miejsca poza „godzinami szczytu”. Atrakcją wyspy są liczne jelenie, kozy, króliki i chyba najczęściej fotografowane pawie. Niezapomnianym widowiskiem było dla nas obserwowanie pawi w okresie godowym. Jednak takie atrakcje ptaki te zapewniają tylko wiosną.

Pawie na wyspie Moni

Na wyspie znajdziecie trzy kotwicowiska:

• • • najpopularniejsze i najbardziej oblegane mieści się przy popularnej plaży (tej z tawerną) – 37°41,75’N 023°26,13’E. Musicie uważać na często kursujące łodzie z turystami z pobliskiego portu Perdika.

• • • druga zatoka 37°41,70’N 023°25,13’E, leży po drugiej stronie cypla. Nie ma tam plaży, ale jest tam zdecydowanie spokojniej.
    • trzecia, najmniej popularna zatoka, w której można kotwiczyć, mieści się na południowo-wschodnim wybrzeżu – 37°41,40’N 023°26,27’E

Zobacz zdjęcia z wyspy Moni: MONI FOTOGALERIA

Agistri – Angistri – Aygistri

Jest to najmniejsza z zamieszkałych wysp Zatoki Sarońskiej. Powierzchnia wyspy to zaledwie 14 km. kw. Liczba ludności to niewiele ponad 1100, latem jednak powiększa się pięciokrotnie.
wyspa Angistri

Turystów przyciągają piękne, spokojne plaże w zatoczkach otoczonych sosnowymi lasami.

Pierwsi mieszkańcy wyspy Angistri przypłynęli z Peloponezu ok. V  w. p.n.e. i byli sojusznikami bogatej Aeginy podczas wojny trojańskiej. W czasie okupacji tureckiej wyspa zaczęła powoli pustoszeć,  głównie z powodu częstych ataków piratów. Ponownie zaczęto się tu osiedlać po odzyskaniu niepodległości.

Żeglarzom najbardziej znane jest południowo-zachodnie wybrzeże z wysepką Dorousa. Dobre miejsce do kotwiczenia znajdziecie w zatoce Apolimano na północ od wysepki Aponiso. W sezonie funkcjonuje tam letnia tawerna. Płynąc z Aeginy musicie uważać na liczne płycizny w pobliżu wysepki Metopi, oraz pomiędzy Angistri i Metopi.

Angistri  37°42,8’N 023°20,85’E

Mały port, w którym przy odrobinie szczęścia można znaleźć miejsce. Cumując, uważajcie na miejsca zarezerwowane dla promów. W porcie znajdziecie tawerny i kawiarnie, a market jest w oddalonej o ok. 1–1,5 km od portu osadzie.

Port Angistri

Czytaj artykuły o innych wyjątkowych miejscach blisko Aten – Żeglujemy po Zatoce Sarońskiej.

Autorzy: Elżbieta i Piotr Kasperaszek

Od 30 lat przemierzają Grecję jachtem i nie tylko. Autorzy 7 przewodników żeglarskich o Grecji, w tym jeden „242 miejsca w Grecji, które można zobaczyć, żeglując” adresowany nie tylko dla żeglarzy oraz książki kucharskiej o kuchni greckiej. Przez wiele lat publikowali artykuły w Żaglach i Jachtingu. Pierwszy przewodnik – „Grecja, najlepsze trasy dla żeglarzy” uzyskał dwie prestiżowe nagrody: Nagrodę im. Leonida Teligi za rok 2015 oraz Nagrodę Magellana, za najlepszy przewodnik za rok 2015. Przewodnik „242 miejsca w Grecji, które można odwiedzić, żeglując” został wyróżniony przez Magazyn Literacki KSIĄŻKI, w kategorii – najlepsze publikacje turystyczne 2022 roku.